Υγεία και ασφάλεια στο χώρο εργασίας: γενικοί κανόνες

Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) θεσπίζει σύνολο βασικών κανόνων προκειμένου να προστατεύσει την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων. Για το σκοπό αυτό, η παρούσα οδηγία προβλέπει υποχρεώσεις για τους εργοδότες και τους εργαζομένους, κυρίως με σκοπό τον περιορισμό των εργατικών ατυχημάτων και των επαγγελματικών ασθενειών. Η οδηγία οφείλει επίσης να δίνει τη δυνατότητα βελτίωσης της εκπαίδευσης, της πληροφόρησης και των διαβουλεύσεων των εργαζομένων.

ΣΥΝΟΨΗ

Η παρούσα οδηγία θεσπίζει βασικούς κανόνες σε θέματα προστασίας της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων *. Τα μέτρα που προβλέπει στοχεύουν κυρίως στην εξάλειψη των συντελεστών κινδύνου των επαγγελματικών ασθενειών και των εργατικών ατυχημάτων.

Τα μέτρα αυτά εφαρμόζονται σε όλους τους ιδιωτικούς ή δημόσιους τομείς δραστηριοτήτων εκτός από ορισμένες ειδικές δραστηριότητες της δημόσιας διοίκησης (στρατός, αστυνομία κλπ) και των υπηρεσιών προστασίας των πολιτών.

Υποχρεώσεις των εργοδοτών

Οι εργοδότες * οφείλουν να εξασφαλίζουν την ασφάλεια και την υγεία των εργαζομένων σχετικά με όλες τις πλευρές της εργασίας, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων ή των υπηρεσιών εκτός της επιχείρησης των οποίων έχει ζητηθεί η βοήθεια. Τα κράτη μέλη μπορούν να περιορίσουν την εν λόγω ευθύνη σε περίπτωση ανωτέρας βίας *.

Έτσι, ο εργοδότης θεσπίζει μέσα και μέτρα προστασίας των εργαζομένων. Πρόκειται για δραστηριότητες πρόληψης, ενημέρωσης και εκπαίδευσης των εργαζομένων, κυρίως με στόχο:

• την αποφυγή των κινδύνων ή τη διαχείριση κινδύνων που δεν μπορούν να αποφευχθούν·
• την παροχή των κατάλληλων οδηγιών στους εργαζομένους, ευνοώντας τα μέτρα ομαδικής προστασίας·
• την προσαρμογή των συνθηκών, των εξοπλισμών και των μεθόδων εργασίας, λαμβάνοντας υπόψη τις τεχνικές εξελίξεις.

Τα μέσα και τα μέτρα ασφαλείας πρέπει να προσαρμόζονται σε περίπτωση αλλαγής των συνθηκών εργασίας. Επιπλέον, ο εργοδότης οφείλει να λαμβάνει υπόψη τη φύση των δραστηριοτήτων της επιχείρησης και τις ικανότητες των εργαζομένων.

Εφόσον οι εργαζόμενοι πολλών επιχειρήσεων μοιράζονται τον ίδιο χώρο εργασίας, οι διάφοροι εργοδότες συνεργάζονται και συντονίζουν τις δραστηριότητές τους για την προστασία και την πρόληψη των κινδύνων.

Επίσης, οι δραστηριότητες πρώτων βοηθειών, πυρασφάλειας και εκκένωσης των χώρων από τους εργαζομένους σε περίπτωση σοβαρού κινδύνου πρέπει να προσαρμόζονται στη φύση των δραστηριοτήτων και το μέγεθος της επιχείρησης. Ο εργοδότης οφείλει να ενημερώνει και να εκπαιδεύει τους εργαζομένους οι οποίοι εκτίθενται σε σοβαρό και άμεσο κίνδυνο.

Ο εργοδότης δημιουργεί υπηρεσία προστασίας και πρόληψης στην επιχείρηση ή την εγκατάστασή του, που αφορά μεταξύ άλλων τις δραστηριότητες πρώτων βοηθειών και αντίδρασης σε σοβαρούς κινδύνους. Έτσι, ορίζει έναν ή περισσότερους εκπαιδευμένους εργαζομένους για να εξασφαλίζουν την παρακολούθηση των μέτρων ή ζητάει τη βοήθεια υπηρεσιών εκτός της επιχείρησης.

Τα μέτρα που έχουν ληφθεί σύμφωνα με τις εθνικές νομοθεσίες και πρακτικές εξασφαλίζουν την επίβλεψη της υγείας των εργαζομένων. Κάθε εργαζόμενος μπορεί να ζητήσει τακτική επίβλεψη υγείας.

Οι ομάδες ατόμων κινδύνου ή οι ιδιαίτερα ευαίσθητες ομάδες πρέπει να προστατεύονται κατά των κινδύνων που τις αφορούν ειδικότερα.

Διαβουλεύσεις των εργαζομένων

Οι εργοδότες ζητούν τη γνώμη των εργαζομένων και εκπροσώπων τους για όλα τα ζητήματα που άπτονται της ασφάλειας και της υγείας κατά την εργασία.

Οι εκπρόσωποι των εργαζομένων μπορούν να ζητούν από τον εργοδότη να λάβει ειδικά μέτρα. Μπορούν να απευθύνονται στις αρμόδιες εθνικές αρχές σε περίπτωση μη συμμόρφωσης του εργοδότη.

Υποχρεώσεις των εργαζομένων

Κάθε εργαζόμενος οφείλει να φροντίζει για την ασφάλεια, την υγεία του, καθώς και για την ασφάλεια και την υγεία των άλλων ατόμων που επηρεάζονται από τις πράξεις ή παραλείψεις του κατά την εργασία. Δυνάμει της διαρκούς εκπαίδευσης και των κατάλληλων οδηγιών των εργοδοτών τους οι εργαζόμενοι πρέπει ιδίως:

• να χρησιμοποιούν με σωστό τρόπο τα μέσα, τα εργαλεία και τις ουσίες που συνδέονται με τη δραστηριότητά τους·
• να χρησιμοποιούν με σωστό τρόπο τον εξοπλισμό ατομικής προστασίας·
• να μη θέτουν εκτός λειτουργίας, αλλάζουν ή μετατοπίζουν αυθαίρετα τους μηχανισμούς ασφάλειας·
• να επισημαίνουν κάθε εργασιακή κατάσταση που παρουσιάζει σοβαρό και άμεσο κίνδυνο.

Πηγή: http://europa.eu